Ο φίλος μας το περιβάλλον

PictureΗ ενότητα χωρίζεται σε τρεις υποενότητες

  • Ο φίλος μας το δάσος
  • Η φίλη μας η θάλασσα
  • Ο φίλος μας ο άνεμος

Ο στόχος της συγκεκριμένης ενότητας είναι η συνειδητοποίηση από τους μαθητές της ιδιαιτερότητας της δομής κειμένων αναφορικού λόγου, στα οποία ανήκουν κυρίως , σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα, τα αφηγηματικά κείμενα και τα διάφορα είδη περιγραφικών κειμένων. Συγκεκριμένα η ενότητα εστιάζει στην αφήγηση και περιγραφή γεγονότων.
Στόχος είναι επίσης η επιλογή και η χρήση των κατάλληλων γλωσσικών μέσων για την παραγωγή των συγκεκριμένων κειμένων σε διαφορετικό επικοινωνιακό πλαίσιο κάθε φορά, έτσι ώστε ο μαθητής να εμπεδώσει το κύριο γραμματικό φαινόμενο της ενότητας, δηλαδή το χρόνο του ρήματος (αλλά και τις χρονικές σχέσεις γενικότερα).

Όσον αφορά τα κείμενα δίνονται:

  • λογοτεχνική αφήγηση και περιγραφή
  • δημοσιογραφική αφήγηση και περιγραφή
  • περιγραφή μέσα από πληροφοριακό κείμενο

Σχετικά με τους γραμματικούς στόχους ο μαθητής συνειδητοποιεί δουλεύοντας μέσα σε κείμενο και όχι σε αποσπασματικές φράσεις, τη χρήση των χρόνων (παρελθόν, παρόν, μέλλον), τις διαφορές που επιφέρει στη λειτουργία του αφηγηματικού κειμένου η χρήση χρόνων παρελθόντος εναλλακτικά με εκείνου του παρόντος και τις διαφορές στη χρήση των χρόνων σε περιγραφικά κείμενα. Παράλληλα, διαπιστώνει και τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται γενικότερα οι χρονικές σχέσεις μέσα από τη χρήση χρονικών συνδέσμων, επιρρημάτων και ουσιαστικών.Προφανώς η διδασκαλία των χρόνων του ρήματος έχει εισαχθεί σε προηγούμενες τάξεις.

Χρόνος διδασκαλίας : 8-12 διδακτικές ώρες

πηγή: Γλώσσα Ε τάξης, βιβλίο δασκάλου

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Φύλλα εργασίας με τις καταλήξεις και τα παράγωγα των ρημάτων

Φύλλα εργασίας με την κλίση των ρημάτων στην Ενεργητική Φωνή

1ο επαναληπτικό φυλλάδιο στα ρήματα

2ο Επαναληπτικό φυλλάδιο στα ρήματα

ΘΕΩΡΙΑ

ΧΡΟΝΙΚΑ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΑ
Επίρρημα: άκλιτη λέξη που προσδιορίζει ιδίως το ρήμα ή άλλη λέξη (επίθετο, ουσιαστικό ή άλλο επίρρημα) και δηλώνει τόπο, χρόνο, τρόπο κτλ.: Tοπικό / χρονικό / τροπικό / ποσοτικό / βεβαιωτικό / διστακτικό / αρνητικό ~. Eρωτηματικό / αναφορικό / θετικό
Τα χρονικά επιρρήματα είναι άκλιτες λέξεις που δείχνουν χρόνο και προσδιορίζουν τα ρήματα.
π.χ. Ο Γιάννης ήρθε τώρα και ο Σταμάτης χθες.

ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
Είναι δευτερεύουσες προτάσεις που εκφράζουν χρόνο. Μας πληροφορούν δηλαδή για το πότε έγινε, γίνεται ή θα γίνει κάτι.
Ξεκινούν με κάποιο χρονικό σύνδεσμο: αφού, όταν, μόλις, ενώ, όσο κ.ά.
Μόλις τελειώσεις, πάρε με τηλέφωνο.
Πριν φύγεις, δώσε μου την τσάντα μου.



Αφήγηση-Θεωρία και ασκήσεις



Μαθαίνω τα ρήματα

ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ

Δημιουργήστε ο καθένας το δικό του δάσος. Τοποθετείστε τα δέντρα και τα ζώα όπως σας αρέσει και μετά έκπληξη… τα ζώα ζωντανεύουν! Να θυμάστε ότι κάνουμε αριστερό κλικ στο ζωάκι και μετά ξανά αριστερό κλικ στη θέση που θέλουμε να το βάλουμε. Για να παίξετε κάντε κλικ πάνω στην εικόνα.



Χρωματίζετε το δάσος επιλέγοντας χρώματα και μετά συμπληρώνετε κι άλλες εικόνες από το πλαίσιο με τα βελάκια.



Picture

λεξικό

Ουδέτερα ουσιαστικά σε -ι

Τα κύρια και τα κοινά (συγκεκριμένα και αφηρημένα) ουσιαστικά διακρίνονται σε τρία γένη: αρσενικά, θηλυκά, και ουδέτερα.

Εδώ θα βρείτε εργασίες που περιέχουν τη κλίση των ουδέτερων  ουσιαστικών σε -ι, τις καταλήξεις τους καθώς και την ορθογραφία τους.

1. Η κλίση των ουδέτερων ουσιαστικών

2. Να γράφει σωστά τις καταλήξεις των ουδετέρων σε -ι

3. Να σχηματίζει την γενική του ενικού και πληθυντικού αριθμού των ουδετέρων ουσιαστικών

4. Να κλίνει ουσιαστικά σε -ι

Θηλυκά ουσιαστικά

Τα κύρια και τα κοινά (συγκεκριμένα και αφηρημένα) ουσιαστικά διακρίνονται σε τρία γένη: αρσενικά, θηλυκά, και ουδέτερα.

Εδώ θα βρείτε εργασίες που περιέχουν τη κλίση των θηλυκών ουσιαστικών, τις καταλήξεις τους και την ορθογραφία καθώς επίσης και την ιδιαιτερότητα των ιδιόκλιτων θηλυκών ουσιαστικών.

1. Η κλίση των θηλυκών ουσιαστικών

2. Να γράφει σωστά καταλήξεις θηλυκών σε -η

3. Να γράφει τις πτώσεις των θηλυκών ουσιαστικών

4. Πίνακας καταλήξεων θηλυκών ουσιαστικών

5. Ορθογραφία θηλυκών ουσιαστικών

6. Ιδιόκλιτα θηλυκά σε -η

7. Να μάθει να γράφει ιδιόκλιτα ουσιαστικά σε -εις (πληθυντικός αριθμός)

8. Κλίση ιδιόκλιτων ουσιαστικών

9. Ιδιόκλιτα θηλυκά σε

10. Κλίση ιδιόκλιτων θηλυκών σε -ος

11. Οι πτώσεις των ιδιόκλιτων θηλυκών ουσιαστικών σε -ος 

Αρσενικά ουσιαστικά σε -ος, -ης

Ουσιαστικό

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Ουσιαστικό είναι ένα από τα κλιτά μέρη του λόγου που φανερώνει πρόσωπο, ζώο, πράγμα, ενέργεια, κατάσταση, ιδιότητα, (π.χ. Γιώργος, ελάφι, σφυρί, γράψιμο, ηρεμία, ταχύτητα).

Το ουσιαστικό είναι όνομα, (όπως είναι και το επίθετο).

Διάκριση κατά έννοια [Επεξεργασία]

Τα ουσιαστικά διακρίνονται στις ακόλουθες βασικές κατηγορίες:9

  • τα κύρια ονόματα, είναι αυτά που αναφέρονται σε συγκεκριμένα πρόσωπα, ζώα, πράγματα, περιστατικά, κλπ, (π.χ. ο Θανάσης, ο Ντορής, ο Παρθενώνας, η Ιλιάδα, οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 2004, η Πέμπτη, ο Μάρτης, ο Πρωθυπουργός, ο Επιτάφιος).
  • τα κοινά ονόματα είναι αυτά που περιγράφουν ένα συγκεκριμένο είδος (σύνολο ομοειδών) πραγμάτων, (π.χ. άνθρωπος, λουλούδι,) τα οποία επιπρόσθετα λέγονται και συγκεκριμένα ουσιαστικά, ή ουσιαστικά που αναφέρονται σε ιδιότητα ή κατάσταση, (π.χ. τρέξιμο, φουρτούνα, χαρά κ.λπ.) τα οποία επιπρόσθετα λέγονται και αφηρημένα ουσιαστικά.
  • τα περιληπτικά ουσιαστικά, που υποδηλώνουν εμπεριεχόμενο πλήθος ομοίων πραγμάτων, (π.χ. στρατός, στόλος, λαός, ποίμνιο κ.λπ.).

Διάκριση κατά γένος [Επεξεργασία]

Τα κύρια και τα κοινά (συγκεκριμένα και αφηρημένα) ουσιαστικά διακρίνονται σε τρία γένη: αρσενικά, θηλυκά, και ουδέτερα. Και στα τρία γένη τα ουσιαστικά χαρακτηρίζονται επιπλέον σε:

  1. ισοσύλλαβα όταν διατηρούν ίσο αριθμό συλλαβών στον ενικό και στον πληθυντικό, (π.χ. ο μαθητής – οι μαθητές), και σε
  2. ανισοσύλλαβα όταν αλλάζει ο αριθμός των συλλαβών, (π.χ. κύμα – κύματα, ή μανάβης – μανάβηδες κ.λπ.).

Πατήστε τους παρακάτω συνδέσμους για να κατεβάσετε και να εκτυπώσετε δωρεάν σε μορφή PDF φύλλα εργασίας  που περιέχουν ασκήσεις με τις καταλήξεις, την πτώση και την κλίση των αρσενικών ουσιαστικών.

1. Να ξεχωρίζει τα γένη των ουσιαστικών

2. Η κλίση των αρσενικών ουσιαστικών

3. Να γράφει σωστά τις καταλήξεις των αρσενικών σε -ος

4. Να γράφει σωστά τις καταλήξεις των αρσενικών σε -ης

5. Διορθώνω τα λάθη- Αρσενικά σε -ος – -ης

6. Οι πτώσεις των αρσενικών ουσιαστικών

7. Πίνακας καταλήξεων των αρσενικών ουσιαστικών

8. Να συμπληρώσεις με ο ή ω τις καταλήξεις των ουσιαστικών

9. Τα ομόηχα άρθρα τον,των